همسر محمدرضا نوری با اشاره به ملاقات او و خانوادهاش با شهید امیرعبداللهیان چند روز پیش از شهادت ایشان، گفت: آقای امیرعبداللهیان وعده پیگیری آزادی محمدرضا در سفر قریبالوقوعشان را داده بودند، از آقای پزشکیان و آقای عراقچی میخواهم وعده وزیر شهیدمان را وعده خود بدانند و پیگیر آزادی محمدرضا باشند.
به گزارش عصر امروز محمدرضا نوری با نام جهادی ابوعباس جانباز و رزمندهٔ مدافع حرم ایرانی است که بهعنوان مستشار رسانهای در عراق حضور داشت، ساعت ٣ بامداد سوم فروردین ۱۴۰۲ در بغداد ربوده میشود، بیش از سه ماه در سلول انفرادی تحت شکنجه قرار میگیرد.
در این مدت نوری بخش زیادی از بینایی و شنوایی خود را از دست میدهد و چندین بار نیز حملههای شدید قلبی میشود. اتهام اولیه منتشر شده در رسانههای غربی و عراقی، ربودن یک زن اسرائیلی - روسی بود اما پس از چند ماه و بدون حضور وکیل، نماینده سفارت و حتی خانواده او نخستین جلسه دادگاه بر خلاف ادعای اولیه آنها و با اتهامی کاملاً متفاوت از آنچه در ابتدا ادعا کرده بودند، راجع به قتل یک آمریکایی برگزار شد و نوری به همراه چهار زندانی عراقی در داخل یک قفس و با ١۴ خودروی آمریکایی به این دادگاه انتقال داده میشود.
به گفته سخنگوی قوه قضائیه، اصغر جهانگیر، دولت آمریکا در تلاش بود تا او را به این کشور مسترد کند، ولی دولت عراق موافقت نکرد و در دادگاه به حبس ابد محکوم شده است.
باتوجهبه صدور حکم حبس ابد برای نوری، اکنون امکان بازگرداندن نوری به کشور بر اساس توافقنامه انتقال محکومین بین دو کشور ایران و عراق، وجود دارد؛ اما تا کنون عراق نسبت به انتقال او به ایران ممانعت ورزیده است.
به گفته خانواده نوری، با فشارهای آمریکا در پرونده او، عراق از پیروی از این توافقنامه سر باز میزند. بااینوجود، پیگیریها برای بازگرداندن محمدرضا نوری به کشور ادامه دارد.
در همین رابطه با دکتر «بشری سعد» همسر محمدرضا نوری به گفتگو پرداختهایم که در ادامه مشروح این گفتگو آمده است.
فارس: محمدرضا نوری در عراق چه میکرد و چرا موردتوجه آمریکا قرار گرفت؟
همسر نوری: ابوعباس از دهه ۸۰ خبرنگار بود و نام او در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعنوان خبرنگار رسمی ثبت شده است. سابقه فعالیت در روزنامه جامجم و چند مجموعه دیگر را نیز داشت که با مطرحشدن مسئله داعش تصمیم گرفت در حوزه مبارزه با داعش کمک کند.محمدرضا تصمیم گرفت با فیلمبرداری و تصویربرداری در کنار حق باشد و در جبهه حضور داشته باشد. او در دفاع از حق هم در جبهه مقاومت حضور داشت و هم اخبار این حوزه را منتشر میکرد. ابوعباس هم در عراق و هم در سوریه حضور مستمر داشت، او همیشه دوربین به دست بود و در ساخت مستندهای زیادی در مواجهه با داعش، جبهه مقاومت و شهدای این جبهه کمک بسزایی کرد. فیلمهای تهیه شده توسط محمدرضا در ساخت گزارشهای زیادی در شبکههای مختلف مثل المیادین و... کمک شایانی کرد. پس از پایان داعش، به صلاح دید سردار دلها، شهید حاجقاسم سلیمانی، محمدرضا در عراق بهعنوان «مستشار فرهنگی و رسانهای» برای حشد شعبی در عراق مشغول انجام کارهای فرهنگی و جهادی بود. ابوعباس هم مردم عراق و هم این کشور را خیلی دوست دارند و به مقدسات کشور عراق علاقه فراوانی دارند و از جانودل کار میکرد.
فارس: منظور از اقدامات جهادی که عنوان کردید، چه بود؟
همسر نوری: از جمله اقدامات محمدرضا در عراق میتوان به آبرسانی و برقرسانی به روستاهای دورافتاده و محروم عراق اشاره کرد. مدرسهسازی، مسجدسازی و … از جمله فعالیتهای او بود. نهضت سوادآموزی، برگزاری دورههای فرهنگی و تبیین نقشههای هجوم فرهنگی دشمن مثل عادیسازی رابطه با اسرائیل، ترویج همجنسگرایی و بیبندوباری و… از مهمترین عناوین فعالیتهای او بود.
حضور پزشکان بدون مرز زیادی را در مناطق محروم و دورافتاده عراق فراهم میکرد. محمدرضا در عراق با اعتیاد و فساد مبارزه میکرد و برای جوانانی که اعتیاد را ترک میکردند، اشتغالزایی میکرد. همچنین در راهاندازی موکبهای زائران در ایام اربعین، عاشورا و تاسوعا فعال بود. ابوعباس و همراهانش در ایام اربعین از هزاران زائر پذیرایی میکردند. نکته مهم اقدامات محمدرضا این بود که تمامی آنها بهصورت مردمی و با کمک مالی خود مردم عراق انجام میشد. وی همچنین با سران قبایل و تجار بزرگ عراق ارتباط خوبی داشت و برگرفته از ایده گروههای جهادی ایران، از آنها و مردم عراق امکانات جمعآوری و برای این امور هزینه میکرد.ابوعباسس همیشه بر این باور است که کار جهادی در صورتی موفق است که مردم بانی آن باشند.
فارس: ابوعباس درباره حوادث و اتفاقات ایران چه اقداماتی انجام میداد؟
همسر نوری: اگر در ایران نیز حوادثی همانند زلزله، سیل و... رخ میداد، محمدرضا به همراه گروههای جهادی جوانان عراقی، به کمک در آن مناطق برای کمکرسانی به مردم ایران میآمد.ارتباط دوستانه بین ایران و عراق خیلی برای او مهم و ارزشمند بود و به دنبال تقویت آن بود. همیشه شعارش این بود که: «ایران و العراق لا یمکن الفراق» و دوست داشت این تنها یک شعار نباشد و بهصورت عملی نیز اجرا شود.ابوعباس دوست داشت مردم عراق به مردم ایران کمک کنند و در کنار مردم ایران باشند، همینطور که مردم ایران برای مقابله با داعش و انجام کارهای فرهنگی و جهادی در کنار مردم عراق حضور داشتند.
فارس: از لحظه دستگیری ابوعباس بفرمایید؟
همسر نوری: فعالیتها و اقدامات محمدرضا بسیار موفقیتآمیز بود و بهخاطر همین فعالیتها تحت رصد آمریکا قرار گرفت، پس از قتل یک آمریکایی به نام «استفن ادوارد تروئل» در عراق، آمریکا به دنبال این بود که یک نفر را دستگیر و محاکمه کند، اما نمیدانستند چه کسی این قتل را انجام داده، آنها فکر کردند که با زور، شکنجه و تهدید میتوانند کاری کنند که محمدرضا مسئولیت این قتل را بپذیرد.
ابوعباس شب اول ماه رمضان ۱۴۴۴ هجری قمری معادل سوم فروردینماه ۱۴۰۲ توسط نیروهای آمریکایی و چند نیروی عراقی تحت نفوذ آمریکا در منطقه زیونه بغداد ربوده شد. سه روز پس از ربودن محمدرضا و یا به تعبیر آنها دستگیریاش، خبرگزاریهای عربی و غربی خبر دستگیری او به همراه عکس گذرنامه و مدارکش به اتهام ربودن خانم الیزابت سورکوف منتشر کردند! این در حالی است که ۶ ماه بعد، ابوعباس به اتهام دیگری (قتل یک آمریکایی) محکوم شد. تغییر اتهام محمدرضا نشان میدهد که آنها نمیدانند به چه اتهامی او را دستگیر کردهاند و صرفاً به دنبال این بودند که تهمتی راجع به او مطرح و از دولت ایران امتیاز بگیرند. (که یک نفر از ایران را دستگیر کردهاند تا برای آزادی او باید مبادله زندانی صورت گیرد و یا اقدامی ازاینقبیل).
نحوه دستگیری و نگهداری محمدرضا در زندان با حقوق بشر در تضاد است. ابوعباس ۱۱۰ روز در انفرادی و تحت شکنجههای شدید بود. این برخوردها غیر قابل تحمل و فهم و درک است. چرا که ما در عراق هستیم! کشور برادر و دوست.پس از اتمام بازجویی محمدرضا، محاکمه او طی دو جلسه به اتمام میرسد و منجر به صدور حکم میشود که نوع محاکمه او نیز تأسفآور است، چراکه برای محاکمه کوچکترین موضوعات در عراق حداقل پانزده الی بیست جلسه دادگاه برگزار میشود اما برای پروندهای به این سنگینی که موسوم به «قتل یک آمریکایی» است، تنها دو جلسه دادگاه برگزار میشود.در جلسه نخست، ابوعباس اصلاً وکیل نداشت و در این جلسه تنها بود، هیچکس همراه او نبود. سفارت ایران در عراق، خانواده، دوستان و... اساساً از برگزاری این جلسه بیاطلاع بودند، بااینوجود محمدرضا در این جلسه بهتنهایی از خود دفاع کرد و حقایق را اظهار کرد. به هیچ درمورد قتل و... اعترافی نکرد و مسئولیت هیچ یک از اتهامات مطرح شده را نپذیرفت. محمدرضا میگفت: «کاری که نکردهام را چرا باید گردن بگیرم؟» ابوعباس اعتراف نکرد و از طرفی نیز هیچ ادلهای مبنی بر ارتباط او با این پرونده وجود نداشت. برگزارکنندگان دادگاه و عوامل آن مانده بودند که چگونه محمدرضا را به این پرونده ربط بدهند. این قتل در بغداد رخداده، فیلم دوربینهای فرودگاه نجف موجود است که همزمانن با این قتل، محمدرضا در فرودگاه نجف در حال بازگشت به ایران بود!
متهمهای عراقی هم هرگونه ارتباط با ابوعباس را انکار کردند
چهار متهم عراقی مرتبط با این پرونده نیز که شاید در بازجویی و تحت شکنجه گفته بودند که محمدرضا را میشناسند، در جلسه دوم دادگاه که ما نیز حضور داشتیم، این اعترافات را پس گرفتند و عنوان کردند این اعترافات تحتتأثیر شکنجه و بهاجبار از آنها گرفته شده است و از محمدرضا حلالیت میطلبیدند.
پس از صدور حکم حبس ابد در دادگاه تجدیدنظر برای ابوعباس، حکم محمدرضا از ترور به قتل عمد تغییر کرد. بر اساس موافقتنامه تبادل زندانیان بین ایران و عراق، محکومین در هر دو کشور به کشور اصلی خود باز میگردند. پس از برگزاری دادگاه تجدیدنظر و صدور حکم از سوی این دادگاه، وکیل محمدرضا و سفارت ایران در عراق به ما اعلام کردند که ما دو راهحل داریم؛ یکی اینکه دوباره روند قضائی را طی کنیم و حکم برائت برای ابوعباس را بگیریم و یا اینکه بر اساس توافقنامه، محمدرضا را به ایران برگردانیم؛ اما طیکردن روند قانونی برای اخذ حکم برائت طولانی و زمانبر است. باتوجهبه وضعیت جسمانی خیلی بد محمدرضا، ما درخواست کردیم که هر چه سریعتر به کشور بازگردد. پدر محمدرضا در آن زمان گفت اگر محمدرضا فردا ساعت 10 با حکم برائت آزاد میشود ولی طبق توافقنامه ساعت 9 برمیگردد، بر اساس توافقنامه او را بر کشور بازگردانید. چرا که ما شاهد وضعیت وخیم سلامتی ابوعباس در زندان بودیم.
فارس: در حال حاضر محمدرضا نوری در چه وضعیتی است، آیا پزشکی برای معاینه او در زندان حاضر شده است؟
همسر نوری: از نظر جسمانی در وضعیت خوبی قرار ندارد. یکبار از سوی ایران، چند پزشک برای بررسی و پیگیری وضعیت او به زندان رفتند. گزارش حاصل این بررسی، سه صفحه است.محمدرضا در وضعیتی است که نیاز به اقدامات درمانی زیادی دارد؛ اما صرفاً چند دارو به دست او رساندند.
درصد زیادی از بینایی و شنوایی او از بین رفته، مفاصل بدن او آسیب زیادی دیده و چند دنده و دندان او شکسته شده و در این مدت چندین مرتبه دچار حمله عصبی و قلبی شده است.پیش از ربوده شدنش و ماجرای زندان، در مبارزه با داعش جانباز شده بود اما مواردی که الان مطرح کردم ناشی از سختیها و شکنجههایی است که در زندان متحمل شده است.ابوعباس نیاز فوری به درمان دارد و در وضعیت خوبی نیست. گاهی در زندان فشارخون او روی 20 میرود، وضعیت جسمانی او در وضعیتی نیست که با چند دارو درمان شود و یا بتوان آن را کنترل کرد.
فارس: چرا عراق با انتقال محمدرضا نوری به ایران مخالفت میکند؟
همسر نوری: ما به توافقنامه انتقال زندانی بین دو کشور ایران و عراق خیلی اعتماد داشتیم؛ در حال حاضر سفارت آمریکا به دولت عراق فشار میآورد و تأکید دارد که انتقال هر یک از محکومین ایرانی در عراق غیر از محمدرضا به ایران امکانپذیر است اما او نباید به ایران بازگردد. آمریکا به دنبال این است که از طریق ابوعباس از ایران امتیاز بگیرد و به دنبال سوءاستفاده از این موقعیت است.سؤال ما نیز از حکومت عراق این است که چرا باید از وجود محمدرضا سوءاستفاده شود درحالیکه او جرمی مرتکب نشده است. آمریکا و دادگاه عراق میدانند که قتل آن آمریکایی نه به ایران و نه به محمدرضا هیچ ارتباطی ندارد. آمریکا در پرونده ابوعباس به دنبال مقصر نشاندادن ایران جلوی چشم جهانیان است. درحالیکه روزانه صدها کودک و زن در غزه به خاک و خون کشیده میشود و جنایات وحشیانهای با پشتیبانی مستقیم آمریکا در حال وقوع است؛ و در مواجهه با نتانیاهو به سخنان او گوش میدهند و برای او ایستاده دست میزنند و او را تشویق میکنند.
اکنون برای شناخت حق و باطل دیگر نیازی به تأمل نیست و همه چیز مشخص و واضح است. ایکاش دولت عراق رسم مهماننوازی را به جا آورده و محکم طرف حق بایستد؛ آنها بهخوبی از عدم ارتباط محمدرضا با این پرونده خبر دارند.از طرف دیگر، هزار و صد آمریکایی توسط پلیس آمریکا کشته شدهاند، اما هیچ صدایی بر علیه آن شنیده نشد. اما ببینید با مرگ یک آمریکایی در عراق که ابوعباس در این قتل نیز نقشی نداشته، چه میکنند. آنها اعلام کردند که معلم زبان انگلیسی بوده اما بعدها با مطالبی که از او منتشر شد، مشخص شد که بیشتر بر علوم جاسوسی تمرکز داشته تا زبان انگلیسی! درخواست همسر لبنانی ابوعباس از حکومت عراق درخواست ما از حکومت عراق این است همانطور که محمدرضا طی چندین سال اخیر باجان و دل به عراق و مردم این کشور خدمت کرد، اجازه ندهند حق او پایمال شود. کمترین حق او این است که به کشور خودش (ایران) بازگردد. در تمامی فرایند دستگیری، برگزاری دادگاه و... ایران محترمانه و بااخلاق اسلامی با کشور عراق برخورد کرد. علت اینکه با افتخار میگوییم جمهوری اسلامی ایران، همین اخلاق اسلامی است، چرا که باوجوداینکه ایران میدانست این شهروند (محمدرضا) بیگناه است، اجازه داد روند قانونی عراق طی شود و حتی با وجود محکومیت او، ایران با کمال احترام به دنبال برائت ابوعباس است. درصورتیکه آمریکا فشار زیادی بر روی روند بررسی این پرونده ایجاد کرد.
اکنون نوبت عراق است تا جواب فداکاریهای محمدرضا در عراق را بدهد و رسم مهماننوازی را به جا آورد. ما همیشه میگوییم «حُبُّ الحُسَینِ یَجمَعُنا»، به برادران عراقی میگویم حالا که حب و عشق اباعبدالله علیهالسلام ما را جمع کرده، اجازه ندهید دشمن حسین علیهالسلام بین ما تفرقه و جدایی بیندازد.
امیدوارم آقای پزشکیان و آقای عراقچی در سفرشان به عراق این پرونده را تمام کنند و آقا محمدرضا را به کشور بازگردانند. حال خانواده، بهخصوص مادرش برای دوری تکپسرش بسیار نامساعد است. انشاءالله که بهزودی شاهد بازگشت ابوعباس به خانه باشیم.