طبق اعلام نایب رئیس جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران حمید پیروی میانگین کشوری خودکشی در ایران از میانگین جهانی کمتر است.
به گزارش عصر امروز «خودکشی با ۴۶ هزار مرگ در سال ۲۰۲۰ علت اصلی مرگومیر در ایالات متحده بود؛ یعنی در هر ۱۱ دقیقه یک نفر خودکشی میکرد.» این گزارش آژانس حفاظت از سلامت در آمریکا (CDC) است. نایب رئیس جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران حمید پیروی شنبه گفت که «میانگین کشوری خودکشی در ایران از میانگین جهانی کمتر است»، اما طی سالهای اخیر شاهد افزایش آن هستیم.
در دهه ۱۹۹۰ آمار بالای خودکشی در جهان باعث شد که سیاستنامه پیشگیری از خودکشی توسط سازمان ملل متحد منتشر شود و برای نخستینبار در سال ۲۰۰۳ روز جهانی پیشگیری از خودکشی (World Suicide Prevention Day) توسط انجمن بینالمللی پیشگیری از خودکشی (IASP) با همکاری فدراسیون جهانی سلامت روان (WFMH) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) برگزار شود.
سالانه ۷۰۰ هزار نفر در جهان بر اثر خودکشی بهعنوان یک چالش بزرگ بهداشت عمومی جان خود را از دست میدهند. بر اساس آمارهای جهانی، میانگین خودکشی در دنیا ۱۱ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است، اما این رقم در ایران ۶.۸ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است. با این حال طبق اعلام سخنگوی فراجا سردار سعید منتظرالمهدی «جانباختن سالانه بیش از ۴۰۰۰ نفر بر اثر خودکشی در ایران» تأسفبار است.
بنا بر آمارهای رسمی که دانشگاه علوم پزشکی ایران ارائه داده است، خودکشی بین ۲۰ علت اصلی مرگومیر در سراسر جهان در تمام گروههای سنی قرار دارد. از هر صد مرگ در جهان، یک مورد نتیجه خودکشی است و بالاترین نرخ خودکشی در جهان به کشور آفریقایی «لسوتو» اختصاص دارد (۷۲.۴مرگ ناشی از خودکشی در هر ۱۰۰ هزار نفر) اما در سوی دیگر کره جنوبی بهعنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان هم نرخ بالای خودکشی را ثبت کرده است.
اردشیر بهرامی، رئیس سابق اداره بهزیستی شهرستان قرچک، میگوید که «۷۵ درصد خودکشیها در خانوادههای فقیر و متوسط اتفاق میافتد»، یعنی کسانی که دچار مشکلات اقتصادی هستند و اختلالات روحی و روانی دارند، همچنین فساد در دستگاههای مالی و اداری نقش زیادی در ناامیدی و در نهایت افکار خودکشی دارند، جایی که امید میمیرد خودکشی ایجاد میشود. جایی که احساس خوب، انساندوستی و حمایتگری میمیرد خودکشی جایگزین میشود.
اما بهزاد شهبازی، مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه، میگوید که مجموعهای از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و فشارهای خانوادگی منجر به خودکشی میشود. اما «در چند سال اخیر با توسعه فضای مجازی شاهد افزایش خودکشی بودیم»؛ هیچکس منکر مزایای فضای مجازی نیست، اما این فضا مانند چاقوی دو لبه است. در شبکههای اجتماعی همه چیز به شکل اغراقآمیز ارائه میشود و افراد تنها جنبههای مثبت زندگی را به نمایش گذاشته میشود که همه اینها حس نابرابری را در افراد تشدید میکند.
جامعهشناس و عضو کرسی یونسکو در سلامت اجتماعی و توسعه محمدعلی محمدی میگوید که خودکشی تجلی فیزیکی مرگ روانی است. یعنی انسان ابتدا به لحاظ روانی میمیرد و سپس مرگ جسمی پدیدار میشود؛ بنابراین «دولت میتواند موظف شود یک روانشناس یا آسیبشناس برای هر مثلاً ۲۰۰ نفر در مؤسسات و سازمانها و نهادها قرار دهد تا این امر را کنترل کرد».
علاوهبرآن خانواده و دوستان اغلب اولین کسانی هستند که علائم هشداردهنده خودکشی را تشخیص میدهند و میتوانند اولین قدم را برای کمک به یکی از عزیزان خود در یافتن درمان سلامت روان بردارند.