سفر روز 5 شنبه آمانو به تهران در خلال مذاکرات و با هدف حل موضوع تحریف شده و غیر حقوقی پی.ام.دی، به یکی از اصلی ترین سوزه های تحلیلی و متغیرهای تعیین کننده در توافق نهایی ایران و اعضای 1+5 تبدیل گردید.
به گزارش عصر امروز، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به یکی از چهره ای پرکار و تعیین کننده درحل و فصل موارد اختلافی موجود میان ایران و اعضای ۱+۵ تبدیل شده است.
از همان روزهای نخست مذاکرات هسته ای اخیر در وین، حضور یوکیو آمانو در هتل کوبورگ توجه بسیاری ازخبرنگاران را نسبت به خود جلب کرد.طی روزهای اتی ، حضور مستمر آمانو در کوبورگ ادامه پیدا کرد تا در مدتی کوتاه، او به چهره خاص مذاکرات هسته ای ایران و اعضای ۱+۵ تبدیل شود.
سفر روز ۵ شنبه آمانو به تهران در خلال مذاکرات و با هدف حل موضوع تحریف شده و غیر حقوقی پی.ام.دی، به یکی از اصلی ترین سوزه های تحلیلی و متغیرهای تعیین کننده در توافق نهایی ایران و اعضای ۱+۵ تبدیل گردید. سفری که آمانو در خلال آن با رئیس جمهور و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گفت وگو کرد.
اظهارات و مواضع ضد و نقیضی که منابع غربی و عربی در خصوص سفر آمانو به تهران مطرح می کردند، جو گنگ و مبهمی را در خصوص این سفر و نتایج حاصل از آن ایجاد کرده بود. ضمن اینکه بیانیه کوتاه و مبهم امانو در خصوص این سفر نیز بر این روند دامن زده بود. تا اینکه ورود دوباره امانو به هتل کوبورگ در روز شنبه (امروز) بسیاری از ابهامات را حل و فصل نمود.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در جمع خبرنگارانی که در مقابل هتل کوبورگ قرار داشتند اظهار داشت:"من اخیرا در تهران بودم و با مقامات ایرانی در خصوص موضوعات متعدد مربوط به نقش آفرینی آژانس در توافق نهایی و همچنین ابعاد نظامی احتمالی و دیگر موضوعات گفت وگو کردم.به نظر من توافق هسته ای میان ایران و اعضای آژانس بین المللی انرژی اتمی در دسترس است.ما به چیشرفتهایی در این مسیر دست پیدا کردیم. اگر توافق حاصل شود آژانس آمادگی دارد تا برای اجرای موضوعات همکاری کند. تکلیف پی ام دی (ابعاد نظامی احتمال) تا پایان سال (سال ۲۰۱۵ میلادی ) مشخص می‌شود.باید اعلام کنم که آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری و تعامل ایران و ۱+۵ را سرعت بخشیده است. با همکاری ایران فکر می کنم بتوانیم تا پایان امسال گزارشی را درباره پی ام دی صادر کنیم. "
این اظهارات آمانو منجر به خوش بینی در خصوص حل و فصل موضوع پی ام دی در میان بسیاری از خبرنگاران و تحلیلگران حاضر در وین شده است. با این حال در این خصوص ظرایف و حقایقی وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده انگاشت. مهم ترین این موارد، رویکرد سیاسی و غیر حقوقی آژآنس بین المللی انرژی اتمی و شخص آمانو است که می تواند در اجرایی شدن مواضع آمانو دردسر ایجاد کند. حسن توسان تحللیگر ترکیه ای حاضر در محل مذاکرات هسته ای در این خصوص به خبرنگار میزان گفت:" آمانو و آژانس بین المللی انرژی اتمی را نمی تواتن متغیرهایی مستقل نامید. اگرچه قاعدتا این سازمانهای بین المللی هستند که باید قواعد بازی کشورهایی مانند آمریکا را تعیین کنند اما در عمل چنین روالی اجرا نمی شود. آمانو نه تنها به عنوان فرد و مدیری مستقل از آمریکا عمل نمی کند،بلکه تا حدود زیادی در تصمیم گیری های سازمان متبوع خود متضمن حفظ منافع واشنگتن است."
وابستگی آمانو به آمریکا موضوعی نیست که بتوان آن را کتمان کرد. بازی چند ساله آمانو ،اولی هاینونن و دیگر مقامات سابق و فعلی آژانس نشان از این وابستگی دارد. در چنین شرایطی نمی توان از آژانس به عنوان یک سازمان مستقل بین المللی نام برد. از این رو نقش آفرینی آمانو در حل توافق نهایی به صورت خودکار مورد مناقشه قرار می گیرد.
موضوع دیگر اینکه عدم خوشبینی جمهوری اسلامی ایران نسبت به آمانو و آژانس بین المللی انرژی اتمی به صورت علنی به مدیر کل آژآنس ابلاغ شده است. بدیهی است که تا زمان عدم اصلاح رویکرد آمانو ، این بدبینی به قوت خود باقیست. یک منبع آگاه در وین که نخواست نام وی فاش شود در گفت وگو با خبرنگار میزان در این خصوص اعلام کرد :
"بدیهی است که سوابق آژانس و آنچه در قبال دانشمندان هسته ای ما در گذشته رخ داده موضوعاتی نیستند که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. بدیهی است که آمانو هم اکنون مسئولیت بزرگی بر عهده گرفته و آزمون بزرگی پیش روی وی قرار دارد. "
در هر حال آمانواین بار در امتحانی شرکت کرده است که قبلا بارها در آن مردود شده است.آیا مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی این بار خواهد توانست از فشار لابی های آمریکای و صهیونیستی عبور کرده و برای یکبار در طول حیات سیاسی خود قضاوت مستقل و منصفانه ای را در قبال موضوعات مربوط به حوزه کاری آژانس صورت دهد؟
در هر صورت تلاش شبانه روزی آمانو برای تطهیر چهره آژانس در وین ادامه دارد. با این حال این غبار زمانی واقعا بر طرف می شود که آمانو رویکرد کلان و بنیادین خود را در تابعیت و پیروی از لابی های آمریکایی و صهیونیستی اصلاح کند.
