در صحنه سیاست امروز کشور گمانه زنی‌هایی درباره افرادی که احتمالا می‌توانند کاندیدای اول تهران شوند مطرح شده که در این گزارش به آن پرداخته‌ایم.
به گزارش عصرامروز، انتخابات مجلس شورای اسلامی تاکنون در ۹ دوره برگزار شده است که نهمین دوره آن روزهای پایان خود را طی می‌کند. در هر دوره در تهران یک نفر به عنوان نفر اول از سوی مردم انتخاب می‌شود، گاهی اوقات هم در چند دوره یک فرد نفر اول آرای تهران شده است.
انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در دو دور و در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۴ و اردیبهشت ۱۳۹۵ برگزار خواهد شد. مرحله نخست این انتخابات همزمان با انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تعداد نمایندگان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی باید به ۳۱۰ نفر یا بیشتر افزایش یابد، چرا که می‌بایست در انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۰-۹۱) بیست نفر به تعداد نمایندگان افزوده می‌شد که در آن دوره، لایحه افزودن بیست نماینده به تعداد نمایندگان فعلی از طرف دولت دهم به مجلس هشتم ارائه نشد، به همین خاطر باید این دوره، تعداد نمایندگان بیست نفر افزایش یابد.
**انتخابات مجلس اول؛ نبود نظارت شورای نگهبان
اولین دوره انتخابات مجلس در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ برگزار شد و مجلس اولین جلسه خود را در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۵۹ تشکیل داد. ریاست این مجلس بر عهده حجت الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی بود، نایب رئیسان نیز سید اکبر پرورش، سید محمد موسوی خوئینی‌ها، حبیب الله عسگراولادی، حجت الاسلام محمد یزدی و سید محمد خامنه‌ای بودند. در این دوره از انتخابات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی فخرالدین حجازی با ۱/۵۶۸/۷۵۹ رای نفر اول در تهران شد.
از لحاظ تحصیلات در اولین دوره مجلس، ۵۶ نفر زیر دیپلم، ۳۷ نفر دیپلم، ۲۴ نفر کاردانی، ۶۶ نفر کارشناسی، ۳۲ نفر کارشناسی ارشد، ۲۶ نفر دکترا، ۸ نفر متخصص و باقی دارای تحصیلات حوزوی بودند.
تعداد واجدین شرایط رای دادن در این دوره انتخابات ۲۰میلیون و ۸۵۷ هزار نفر اعلام شد. از این تعداد ۱۰ میلیون و ۵۷۶ هزار نفر، یعنی حدود ۵۱درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند.در انتخابات این مجلس فقط "نظارت شورای نگهبان" وجود نداشت و لذا صلاحیت نامزدها توسط وزارت کشور مورد بررسی قرار گرفت.
** انتخابات مجلس دوم؛ شركت پرشور مردم
انتخابات دومین دوره مجلس در ۲۶ فروردین ۱۳۶۳ برگزار و در تاریخ ۷خرداد ۱۳۶۳ اولین جلسه این مجلس تشکیل شد در این دوره حجت الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس و نایب رئیسان آیت‌الله محمد یزدی، محمدمهدی ربانی املشی و کروبی بودند.
در دومین دوره مجلس هاشمی رفسنجانی در تهران با ۱/۸۹۱/۲۶۴ رای نفر اول شد که با توجه به آمار آرا تعداد رای دهندگان به نفر اول در تهران نسبت به دوره اول افزایش یافته بود.این دوره از انتخابات مجلس را می‌توان با ویژگی‌هایی اعم از برگزاری انتخابات در دوران جنگ حتی در جبهه‌ها و شهرهای جنگ زده، شركت همه‌جانبه مردم در انتخابات، برگزاری انتخابات در ۱۹۳ حوزه‌ی انتخابيه در سراسر كشور انتخاباتی ویژه قلمداد کرد.
از حدود ۲۴ میلیون و ۱۴۳ هزار نفر واجدان شرایط رای دادن، حدود ۱۵ میلیون و ۶۰۷ هزار نفر در این انتخابات شرکت کردند به این معنی که میزان مشارکت مردم در انتخابات، حدود ۶۵ درصد بود.
**انتخابات مجلس سوم؛ "ملی" به "شورای اسلامی" تبدیل می شود
انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۹ فروردین ۱۳۶۷ برگزار و در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۶۷ اولین جلسه سومین دوره مجلس تشکیل شد. سومین دوره مجلس شورای اسلامی با ریاست هاشمی رفسنجانی به پایان نرسید زیرا وی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، از این رو کروبی رئیس مجلس شد.
حسین هاشمیان و اسدالله بیات نایب رئیسان این دوره از مجلس شورای اسلامی بودند. از دوره سوم با بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی، نام مجلس شورای ملی رسماً به مجلس شورای اسلامی تغییر یافت.
در این دوره از تهران محمدابراهیم اصغرزاده، محمد اصغری، مرتضی الویری، محمدرضا باهنر، محمدسعید تسلیمی، نجف‌قلی حبیبی، فخرالدین حجازی، مرضیه حدیدچی دباغ، گوهرالشریعه دستغیب، عباس دوزدوزانی، حسن روحانی، محمد سلامتی، محمدعلی صدوقی، عاتقه صدیقی، هادی غفاری، حسین مظفری‌نژاد، مصطفی معین نجف آبادی، عبدالواحد موسوی لاری، محسن نوربخش، عیسی ولائی، حسین فروتن، مرتضی کتیرایی، مهدی کروبی ، حسین کمالی و اکبر هاشمی رفسنجانی به عنوان نمایندگان مجلس انتخاب شدند.
در این دوره از انتخابات، ۲۷ میلیون و ۹۸۷ هزار نفر جمعیت واجد شرایط رای دادن بودند که از این تعداد ۱۶ میلیون و ۷۱۴ هزار نفر یعنی حدود ۶۰ درصد واجدان شرایط پای صندوق‌های رای رفتند. میزان مشارکت در استان تهران ۴۳ درصد بود که کاهشی ۱۷ درصدی را نسبت به دوره قبل نشان می داد. در این دوره اکبر هاشمی رفسنجانی با ۱/۲۹۴/۴۱۹ رای در تهران نفر اول شد.
** انتخابات مجلس چهارم؛ نظارت استصوابی
انتخابات چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۲۱ فروردین ۱۳۷۱ و اولین جلسه نهاد قانونگذاری هم در تاریخ ۷ خرداد همین سال برگزار شد. در این دوره از مجلس حجت الاسلام علی اکبر ناطق نوری ریاست و حسن روحانی، سید اکبر پرورش، محمدعلی موحدی‌کرمانی و حسین هاشمیان نایب رئیسی را برعهده داشتند.
در این دوره واجدان شرایط رای دادن ۳۲ میلیون و ۴۶۵ هزار نفر بودند که ۱۸ میلیون و ۷۶۷ هزار نفر از آنان در انتخابات شرکت کردند. در حالی که میزان مشارکت مردم در این انتخابات حدود ۵۸ درصد بود، در استان های تهران و اصفهان کمتر از ۵۰ درصد واجدان شرایط به پای صندوق های رای رفتند. در این دوره علی اکبر موسوی حسینی با ۹۳۷/۳۰۲ رای نفر اول در تهران شد.
در آستانه انتخابات مجلس چهارم، ماده سوم قانون انتخابات که نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس را "عام و در تمام مراحل و کلیه امور مربوط به انتخابات" می دانست، از سوی شورای نگهبان به نظارت "استصوابی" و لازم الاجرا تفسیر شد.
**انتخابات مجلس پنجم؛ بالاترین میزان مشارکت مردمی
انتخابات پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۸ اسفند ۱۳۷۴ برگزار شد و نخستین جلسه آن در روز ۱۲ خرداد ۱۳۷۵ شکل گرفت. رئیس مجلس پنجم حجت الاسلام ناطق نوری بود و حسن روحانی و محمدعلی موحدی کرمانی نواب رئیس بودند.
تعداد واجدین شرایط شرکت در انتخابات در این دوره ۳۴ میلیون و ۷۱۶ هزار نفر اعلام شد اما طبق منابع رسمی، تعداد رای دهندگان حدود ۲۴ میلیون و ۶۸۲ هزار نفر بودند.این بالاترین میزان مشارکت در تمامی دوره های برگزاری انتخابات‌های مجلس پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود.
مطابق آمار و ارقام رسمی، میزان مشارکت مردم در رای گیری، نسبت به دوره قبل ۱۴ درصد افزایش داشت و در هیچ کدام از استان‌ها کمتر از ۵۰ درصد گزارش نشد. در این دوره از مجلس علی اکبر ناطق نوری با ۸۷۹/۸۹۳ رای نفر اول تهران شد.
**انتخابات مجلس ششم؛ جنجالی‌ترین
ششمین انتخابات دوره مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ برگزار شد، ریاست مجلس بر عهده مهدی کروبی و نایب رئیسان بهزاد نبوی و محمدرضا خاتمی بودند.
میزان مشارکت در مجلس ششم ۴ درصد نسبت به دوره قبل کاهش داشت و به جز تهران تمام استان‌ها مشارکتی بالاتر از ۵۰ درصد را ثبت کردند. این مجلس جنجالی‌ترین دورهٔ آن پس از شکل گیری بوده است.
از مجموع ۳۸/ ۷۲۶/۴۳۱ نفر واجد شرایط رای دادن،۲۶/۰۸۲/۱۵۷ نفر در انتخابات شرکت کردند. در این دوره مجلس محمدرضا خاتمی با ۱/۲۲۶/۴۱۸ رای نفر اول تهران شد، در این دوره اصلاح‌طلبان نیز اکثریت مجلس را در دست داشتند.
**انتخابات مجلس هفتم؛ کاهش میزان مشارکت
انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی در اول اسفند ۱۳۸۲ برگزار و در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۸۳ اولین جلسه این دوره از مجلس منعقد شد. رئیس مجلس هفتم غلامعلی حداد عادل و نواب رئیس، محمدرضا باهنر و محمدحسن ابوترابی فرد بودند.
در انتخابات مجلس هفتم از حدود ۴۶ میلیون و ۳۵۱ هزار نفر واجدان شرایط برای شرکت، ۲۳ میلیون و ۷۳۵ هزار نفر شرکت کردند. این کمترین میزان مشارکت در بین تمامی ادوار انتخابات مجلس بود و نسبت به دوره قبل ۱۶ درصد کاهش را نشان می داد.
استان تهران با حدود ۳۷ درصد، کمترین میزان مشارکت را نشان داد، بیشترین کاهش مشارکت نیز در استان های کردستان (از ۷۰ درصد به ۳۲ درصد)، آذربایجان غربی (از ۷۱ درصد به ۴۲ درصد)، مرکزی (از ۶۸ درصد به ۴۲ درصد)، اصفهان (از درصد ۶۰ به ۴۰ درصد)، آذربایجان شرقی (از ۶۷ درصد به ۴۵ درصد)، گیلان (از ۷۷ درصد به ۵۰ درصد)، و کرمانشاه (از ۷۱ درصد به ۵۰ درصد) بود.
در این میان کهگیلویه و بویراحمد با ۸۹ درصد، استان نخست در میزان مشارکت اعلام شد. در این دوره از مجلس غلامعلی حدادعادل با ۸۸۸/۲۷۶ رای نفر اول تهران شد.
** انتخابات مجلس هشتم؛ حداد در صدر
انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی، در تاریخ ۲۴ اسفند سال ۱۳۸۶ در سراسر ایران برگزار شد. علی لاريجانی به عنوان رئيس، سيدمحمدحسن ابوترابی فرد به عنوان نايب رئيس اول و محمدرضا باهنر به عنوان نايب رئيس دوم انتخاب شدند.
در این دوره از انتخابات مجلس ۴۳ میلیون و ۸۲۴ هزار نفر واجد شرکت در انتخابات بودند اما حدود ۲۲ میلیون و ۳۵۰ هزار نفر در این انتخابات شرکت کردند.استان تهران با حدود ۳۰ درصد کمترین مقدار مشارکت را نشان داد.
پس از تهران، اصفهان، کردستان، یزد و قم کمترین میزان مشارکت را داشتند.این درحالی بود که برای استان کهگیلویه و بویراحمد این میزان ۹۰ درصد اعلام شد. در این دوره از مجلس شورای اسلامی غلامعلی حدادعادل با ۸۴۴/۲۳۰ رای نفر اول تهران شد.
**انتخابات مجلس نهم؛ عدم حضور اصلاح‌طلبان
انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ برگزار شد. این بار هم علی لاریجانی رئيس، سيدمحمدحسن ابوترابی فرد و محمدرضا باهنر نايب رئيس اول و دوم شدند.نهمین دوره مجلس در حال سپری کردن روزهای پایانی خود است.
در این دوره از مجلس اصلاح‌طلبان به نوعی حضور نداشته‌اند و فقط تعداد اندکی از آنها به مجلس ورود پیدا کردند. در این دوره از انتخابات مجلس ۵۲۸۳نفر نام نویسی کردند که از میان آنان ۳۲۶۹ تایید صلاحیت شدند.
طبق گزارش وزارت کشور، مشارکت مردمی در این انتخابات ۳۰/۹۰۵/۶۰۵ نفر بوده است، میزان مشارکت در پایتخت ۴۸ درصد بوده که این میزان از مشارکت مورد توجه ناظران سیاسی کشور قرار گرفت. در این دوره هم غلامعلی حدادعادل با ۱/۰۹۶/۷۴۴ رای نفر اول تهران شد.
** انتخابات مجلس دهم؛ فعالیت لاک پشتی چهره ها و احزاب
انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در دو دور در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۴ و اردیبهشت ۱۳۹۵ برگزار خواهد شد. مرحله نخست این انتخابات همزمان با انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.
اسامی کاندیداهای احتمالی انتخابات دهمین دوره مجلس در هاله‌ای از ابهام است زیرا هنوز چهره ها و احزاب مشخصا چگونگی فعالیت انتخاباتی خود را اعلام نکرده اند و لذا نمی‌توان دقیقا مشخص کرد که چه کسانی از تهران کاندیدا خواهند شد و نفر اول تهران کیست هرچند که از افرادی مثل محمدرضا عارف، علی مطهری، علیرضا زاکانی، صادق خرازی، احمد توکلی، محمدرضا باهنر، سید محمدحسن ابوترابی فرد، غلامعلی حدادعادل، علیرضا محجوب، محمدرضا خاتمی، مرتضی آقاتهرانی و... برای حوزه انتخابیه تهران نام برده می شود اما آنچه مسلم است اینکه باید چندصباحی صبر کرد تا بتوان حدس زد که چه کسی می تواند گوی سبقت آرای پایتخت را از رقیبانش برباید.
