به گزارش
سرویس فرهنگ و جامعه عصر امروز اصطلاح آچمزی در شطرنچ عبارت از حمله ای است علیه یک سوار که سواری دیگر را از حمله محافظت می کند.
در واقع آچمز شدن، یک حرکت غافلگیر کننده ولی درعین حال قابل پیش بینی است. همانند بازی شطرنچ که تنها می بایست مراقب آچمز شدن بود و از آن گریخت، در سازمانها نیز می بایست به فکر مقابله با اینگونه تهدیدات و حوادث غیر مترقبه از جمله تغییرات شرایط بازار، پایان عمر محصول، وضعیت رقبا، خرابی دستگاههای کلیدی، نارضایتی واستعفای کارکنان و طرحهای واکنشی با اینگونه تهدیدات تهیه شود.
در سازمان ها مدیران می بایست به فکر مقابله با اینگونه تهدیدات و حوادث غیر مترقبه از جمله تغییرات شرایط جامعه ،تغییر در موقعیت های سازمانی، بهبود وضعیت رقبا ولزوم آمادگی بیشتر و بهتر خود، نقص در سیستم مدیریت و اجرا، نارضایتی عوامل انسانی مرتبط با سازمان متبوع وغیره بوده ولازم است طرحهای واکنشی با اینگونه تهدیدات نیز تهیه شود.
یکی از استراتژیهای جلوگیری ازآچمز شدن سازمانها پدافند غیر عامل محسوب می شود. وضعیت سازمان پدافند غیر عامل در استراتژی های چهارگانه بصورت ذیل است:
1.استراتژی تدافعی
2. استراتژی آینده نگر
3. استراتژی تحلیلی
4. استراتژی انفعالی
تهدیدهای متوجه بشر در طول زمان بشدت گسترش وتوسعه یافته است وآن معلول پیشرفت دانش، ناوری ودست اندازی بشر برعرصه هایی است که شاید در گذشته به سهل الوصولی اکنون نبوده است. از بحرانها و تهدیدات طبیعی تا بحرانهای انسان ساخت، تحولات گسترده ای یافته است. فرایند "دفاع" دربرابر خطرات، تهدیدات و بحران های شکل می گیرد.
برنامه ریزی برای هر حرکت لازم وضروری است. لذا توانمندیهای مدیریتی (تکنیک) برنامه های عملیاتی (تاکتیک) و برنامه های راهبردی (استراتژی) مدیران مهمترین شاخصه های برنامه ریزی آنها خواهد بود.
در این راستا اقدامات پیشگیرانه ضروری به نظر می رسد که عبارتند از:
فرایند گرایی در کلیه امور وبرنامه ها به نحوی که ضمن شناخت ورودی های سازمان و طراحی روشهای اصلاحی و توسعه مدار در مرحله پردازش انجام گردد، شرایط را برای تربیت خروجی مطلوب و قابل قبول فراهم نموده و بازخور لازم را نیز به جامعه وسازمان خود ارایه نمایند.توسعه ساختار اطلاعاتی ودانش حرفه ای کلیه عوامل سازمان از طریق نیازسنجی آموزشی وکیفیت بخشیدن به برنامه ها از طریق تعالی بخشیدن ورشد هریک از منابع انسانی سازمانی صورت پذیرد.
استفاده از مدل ارگانیک و تفکر شبکه ای مدیریت به منظور همسو سازی تمامی عوامل و جریانات تا حصول موفقیت سازمانی بجای مدل قدیمی و ناکارآمد هرمی و سلسله مراتبی در سازمان مد نظر قرار گیرد.
بیشتر اقدامات عمده پدافند غیر عامل متمرکز می شود بر شناسایی تهدیدات، کنترل تهدیدات، کاهش تاثیر تهدیدات و مدیریت کردن تهدیدات و بحرانها بر سازمان. و کارکرد عمده پدافند غیر عامل افزایش پایداری و تداوم خدمات به مردم در شرایط بحران است.
در این حوزه سازمانها ضمن داشتن استراتژی آینده نگر می بایست به بستر فرهنگ سازی ونوآوری در سازمان جهت اجرایی شدن اهمیت پدافندغیر عامل دقت ویژه ای نمایند.
در خاتمه تاکید می گردد مدیران باید هوشیارانه مراقب هرگونه حرکت عوامل انسانی سازمان و تغییرات برنامه ای باشند زیرا همچون بازی شطرنچ، سازمان هرلحظه آبستن حوادث غیر مترقبه بوده ومدیران می بایست با آمادگی صد درصد به استقبال اینگونه حوادث رفته و سازمان خود را به سر منزل مقصود برسانند و ضمن مقابله با تهدیدات محیطی و فرامحیطی، درصدد استفاده بجا و مناسب از فرصت ها برای پیشبرد برنامه های خود و در نتجیه موفقیت سازمان مربوطه باشند. فرزاد رمضانی راد- دانشجوی دکترای تخصصی مذیریت دولتی
