به گزارش عصر امروز در روزهایی که اظهارات مبهم عباس عراقچی درباره محتوای مذاکرات و توافق احتمالی هسته‌ای، موجی از نگرانی را نسبت به آنچه جواد ظریف انجام می‌دهد ایجاد کرده، رسانه‌های غربی به تناوب اطلاعات جدیدی از مذاکرات هسته‌ای منتشر می‌کنند.
به گزارش «وطن‌امروز»، اکنون و با مشاهده سایر موارد و اظهارات، این واقعیت کاملا مشخص شده که برخلاف خطوط قرمز صریح ایران، یکسری مسائل طرح و در حال پیشبرد است. به‌عنوان نمونه در ماجرای پروتکل الحاقی و بازرسی‌های فراپروتکلی، تقریبا اظهارات طرفین حاکی از انجام این رژیم ویژه بازرسی‌ها از ایران است.
عباس عراقچی، شنبه‌شب در تلویزیون و در برنامه زنده «نگاه یک» گفت در روز اجرای توافق احتمالی هسته‌ای، پروتکل الحاقی از سوی ایران اجرا خواهد شد.
او همچنین تصریح کرد: «طرف مقابل انتظار دارد کارهای آماده سازی ما به اتمام رسیده باشد و بعد آنها تحریم‌ها را لغو کنند.» این اظهارات عراقچی به معنای برداشته شدن گام اول از سوی ایران در روند اجرای توافق هسته‌ای احتمالی است.
البته این موضوع پیش‌تر در اظهارات یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده بود.
آمانو که پنجشنبه هفته گذشته در تهران با حسن روحانی و علی شمخانی دیدار کرده بود؛ شنبه و ساعاتی قبل از آنکه عباس عراقچی گفت‌وگوی تلویزیونی خود را آغاز کند، قبل از ورود به هتل کوبورگ وین، گفت آژانس می‌تواند تا پایان سال جاری میلادی، گزارشی درباره PMD یا همان ابعاد احتمالی نظامی منتشر کند.
آمانو این را هم گفت که از نظر آمریکایی‌ها، حل موضوع PMD پیش‌شرط برداشتن تحریم‌هاست. این اظهارات آمانو درحالی مطرح شد که هنگام سفر او به تهران و دیدار با حسن روحانی، رسانه‌ها از طرح پیشنهادات جدید طی این سفر خبر دادند.
گویا در جریان این سفر پیشنهاداتی درباره نحوه بازرسی‌های نظامی و بازجویی از دانشمندان ایرانی مطرح شده که اساسا هیچ تفاوت ماهوی نسبت به آنچه در لوزان توافق شده، ندارد.
اما درباره بازرسی‌های آژانس، دیروز نیویورک‌تایمز گزارش داد آژانس از ابزارهای جدید برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران استفاده خواهد کرد.
ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا نیز گفته است رژیم بازرسی‌ها از ایران یک رژیم خارق‌العاده خواهد بود. نیویورک تایمز در گزارشی مدعی شده است در صورت حصول توافق جامع هسته‌ای، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قصد دارد از ابزارهای جدید برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران استفاده کند.
به گزارش فارس، در این گزارش آمده است: «نیروی ویژه بخش ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال آماده شدن برای اقدام سریع در صورت رسیدن مذاکره‌کنندگان آمریکایی و ایرانی به توافق هسته‌ای هستند. ۵۰ یا تعداد بیشتری از اعضای کارکشته واحد بازرسی آژانس در حال آماده کردن مجموعه‌ای از ابزارهای نظارتی جدید هستند که بسیار پیچیده‌تر از آنچه قبلا در ایران استفاده شده، است.
این روزنامه درباره «ابزارهای جدید» نوشت: «این ابزارها سنسورهای لیزری، دوربین‌های هوشمند و شبکه‌های رمزگذاری شده هستند که به بازرسان اجازه خواهد داد از نزدیک زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را از مقر فرماندهی‌شان در وین نظارت کنند».
نیویورک‌تایمز دلیل استفاده از این ابزارهای جدی را «مشکلات نظارت بر برنامه هسته‌ای از طریق استفاده از فناوری‌های قدیمی» عنوان و ادعا کرد: «قوانین و مقررات بازرسی هسته‌ای به کشورها اجازه می‌دهد بر ابزارهای نظارتی که در خاکشان استفاده می‌شود، اثر بگذارند و ایران اغلب استفاده بازرسان از تجهیزات را به نحوی محدود کرده که آنها مجبور به تجمیع تصاویر و دیگر اطلاعات به صورت دستی و بازگرداندن آن به وین برای تحلیل هستند که این روند شاید روزها یا هفته‌ها طول بکشد».
در این مطلب به نقل از یکی از مقامات آژانس که خواست نامش فاش نشود، آمده است: «یک بازرسی به لحظه وجود دارد و یک بازرسی به وقت ایران و ما درصدد رسیدن به هرگونه ضمانت و تضمین برای اطمینان از متعهد باقی ماندن ایران به تعهدات جدیدش خواهیم بود. بازرسی‌های ما در ایران باید فراتر از جهان مبتنی بر فیلم و کمی مهر و موم‌های سیمی برود».
در همین ارتباط وزیر انرژی آمریکا به این روزنامه گفته است: «به نفع همه است تا بخشی از این ماجرا (استفاده از ابزارهای جدید برای بازرسی‌ها) باشند چرا که با این روش نیروی انسانی کمتری نیاز بوده و موثرتر و دقیق‌تر عمل کرده و سبب بالا بردن اطمینان خواهد شد که این موضوع به طور خاص برای ایرانی‌ها حیاتی است».
ارنست مونیز که در هتل محل اقامتش در وین مصاحبه کرده، بازرسی‌های طراحی و برنامه‌ریزی شده از ایران براساس توافق مورد نظر آمریکا را «شدید و مستحکم» توصیف و تاکید کرد که «رژیم راستی‌آزمایی شامل اقدامات و مراحل خارق‌العاده‌ای خواهد بود».
گزارش تکان‌دهنده نیویورک تایمز در حالی است که پیش از این دولتی‌ها در ایران بارها ادعا می‌کردند بازرسی‌های پروتکلی به هیچ عنوان یک رژیم جدید بازرسی نخواهد بود.
به هر حال اما براساس آنچه وزیر انرژی آمریکا و یکی از اعضای ثابت مذاکرات هسته‌ای می‌گوید؛ آنچه قرار است بر سر برنامه هسته‌ای ایران انجام گیرد، یک رژیم بازرسی خارق‌العاده است، آن هم با ابزارهای پیشرفته‌ای که قرار است برای اولین بار در ایران آزمایش شوند.
۲۰ صفحه توقف!
از روز گذشته در اظهارنظرهای تیم‌های مذاکره‌کننده نوعی خوش‌بینی نسبت به حصول توافق دیده شده است به گونه‌ای که از دیروز گمانه‌زنی‌ها درباره زمان اعلام توافق هسته‌ای احتمالی آغاز شده است.
در این میان آما آنچه قابل تامل است اینکه این توافق، براساس روایت طرف‌های غربی و رسانه‌های آمریکا، نه تنها یک توافق خوب برای ایران نخواهد بود بلکه در برخی حوزه‌ها رسما ضمن نقض قوانین، خطوط قرمز نظام را نیز رد کرده است.
به‌عنوان نمونه، موضوع PMD درحالی از سوی غربی‌ها و نیز مدیرکل آژانس مطرح شده و آن را حل شده می‌دانند که براساس اظهارات صریح رهبری و نیز مصوبه مجلس، اساسا توافق نمی‌تواند مجوز بازرسی از مراکز نظامی و بازجویی از دانشمندان ایرانی را بدهد!
روز گذشته ایران هسته‌ای گزارش داد این توافق احتمالی که «برنامه جامع اقداک مشترک» (برجام) نامیده شده، برای مدتی حدود یک دهه بخش‌های کلیدی برنامه هسته‌ای و بویژه غنی‌سازی ایران را محدود خواهد کرد و بخش‌های مهمی از آن را به عقب باز خواهد گرداند.
برخی منابع گفته‌اند اگرچه هنوز اختلاف‌هایی میان طرفین باقی است ولی احتمال اینکه سه‌شنبه‌شب (امشب) توافق میان دو طرف اعلام شود زیاد است. این متن که خود حدودا ۲۰ صفحه است، ۵ ضمیمه خواهد داشت.
مهم‌ترین پرسش اکنون این است که آیا متن نوشته شده با خطوط قرمز نظام که در برگیرنده و تضمین‌کننده پارامترهای یک توافق خوب است انطباق دارد یا نه. نشانه‌ها در این زمینه ناامیدکننده است.
اظهارات شنبه شب عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران در برنامه «نگاه یک» درباره تحریم‌ها فاصله‌ای قابل توجه با خطوط قرمز اعلام‌شده نظام در این باره دارد البته تیم مذاکره‌کننده مدعی است هنوز توافق را نهایی نکرده و مشغول چانه‌زنی درباره جزئیات است.
کارشناسان می‌گویند بعید است در این فاصله زمانی کوتاه ساختار توافقات از اساس دگرگون شود. اگر توافق با خطوط قرمز اعلام شده در تهران انطباق نداشته باشد بدون تردید امکان نهایی شدن پیدا نخواهد کرد.
