عصر امروز :حذف سه صفر از پول ملی موضوعی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند اجرای این طرح باید از سال ها پیش مورد توجه قرار می گرفت و به نظر می رسد نام گذاری سال ۹۰ به نام سال جهاد اقتصادی مسئولان را بر آن داشته است که با جدیت بیشتری موضوع حذف سه صفر از پول ملی کشور را در اولویت برنامه های خود قرار دهند.
در همین راستا سید‌شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به تصویب بسته سیاستی- نظارتی بانک مرکزی، اظهار داشته : در این بسته اقداماتی برای ثبات، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در حوزه بانکی و پولی کشور پیش‌بینی شده که بر همین اساس امسال می‌توان بیشتر روی سیاست حذف سه صفر تمرکز کرد.
فرهاد خرمی، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه حذف ۳ صفر از پول ملی باید در سال‌های گذشته اجرایی می‌شد و اجرایی شدن این طرح دیر شده است، گفت: حذف صفر از پول ملی باعث کارآمد‌تر شدن معاملات و آسان‌تر شدن جابه‌جایی پول خواهد شد و با توجه به اینکه برخی از کارشناسان معتقدند اجرای این طرح بر تورم تاثیر‌گذار است اما این امر تاثیری بر تورم نخواهد داشت.
وی البته اجرای این طرح را باعث افزایش تقاضا برای پول خرد بیان کرد و افزود: در این راستا به نظر می‌رسد که بانک مرکزی و مسئولان سیستم بانکی باید استفاده از کارت‌های خرید اعتباری را در جامعه متداول کنند تا احتیاج به پول خرد نیز در جامعه کاهش یابد. وی اجرای این طرح را در بلند‌مدت به نفع جامعه و اقتصاد کشور دانست.
علی قنبری از کارشناسان اقتصادی دیگری است که اجرای این طرح را به نفع کشور می داند. وی بیان داشت: این طرح در صورت اجرای درست و به موقع اثرات مثبت زیادی را به همراه خواهد داشت، اجرای این طرح به ثبات اقتصادی در کشور خواهد انجامید، در عین حال به دلیل کاهش ارزش پول ملی، این امر باعث تسهیل مبادلات و کاهش هزینه‌ها خواهد شد. وی آسان شدن نحوه مبادلات و حمل‌و‌نقل پول را از دیگر مزیت‌های اجرای حذف صفر از پول ملی دانست.
محمد‌تقي رهبر"نماينده مردم اصفهان در مجلس شوراي اسلامي ، درباره حذف ۳ يا ۴ صفر از واحد پول کشور نظر دیگری دارد.وی می گوید : به‌نظر مي‌رسد هر‌چه تعداد صفرها را کم کنيم ارزش پول براي مردم بيشتر کاهش پيدا مي‌کند.
رهبر خاطر نشان کرد: زماني که صفرها حذف شوند در حقيقت ارزش اصلي پول کم نشده است اما از نظر بار رواني اين احتمال وجود دارد که ارزش پول براي مردم کم شود و در چنين وضعيتي خرج کردن پول هم افزايش يابد و به‌دنبال آن انتظارات مردم هم بيشتر شود.
بهروز جعفري، نماينده مردم سميرم در مجلس شوراي اسلامي نیز معتقد است: موضوع حذف ۳ يا ۴ صفر از قبل هم مطرح بوده و طبق نظر کارشناسان الان در شرايطي هستيم که حذف صفرها ضرورت دارد.
وي در ادامه افزود: الان هم اسکناس‌هاي کوچک کاربردي ندارند. بر اين اساس بانک مرکزي هم در راستاي تحقق منويات مقام معظم رهبري بايد کارهايي را انجام دهد که يکي از اين موارد حذف صفرها از واحد پول کشور است.
اما چالش هایی که در این زمینه وجود دارد این است که اعلام خبر حذف صفر در شرایط کنونی کشور، شاید موجب افزایش نرخ تورم شود، زیرا وقتی مردم گمان کنند که از مقیاس پول ها و سپرده های آنها کاسته خواهد شد هر چند که در واقع هیچ تفاوتی روی نخواهد داد اما به علت عدم اعتماد به سیاست های اقتصادی به جایگزینی سرمایه های خود با کالاهای ارزشی مانند طلا گرایش پیدا خواهند کرد که این امر خود به تورم دامن می زند.
از طرف دیگر حذف صفر از پول ملی زمانی کارساز است که کشور از نظر نرخ تورم در کمترین میزان ممکن بوده و تراز بازرگانی مثبت داشته باشد.
رییس کل گمرک ایران در نشست خبری سال ۹۰ خود از تراز بازرگانی منفی با ۹۰ کشور و تراز بازرگانی منفی با ۹۰ کشور دیگر خبر داد.
رییس کل بانک مرکزی نیز نرخ تورم در کشور را ۴/۱۲ درصد در سال ۸۹ اعلام کرد که نشان دهنده روند افزایشی نرخ تورم در سال گذشته است.
در صورتی که نرخ تورم بالا در کشور حاکم باشد حذف صفر از پول دردی را دوا نکرده و طی چند سال دوباره ارزش پول ملی به همان میزان قبلی می رسد.
بیژن بید آباد کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: حذف صفر از پول ملی نه تنها سودی برای اقتصاد ایران ندارد بلکه مشکلاتی در نگهداری حسابها و جریان تطبیق داده های مالی در سری های زمانی را نیز ایجاد می کند.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: جای بسی تعجب است که بانک مرکزی به جای پرداختن به سیاست های اصلی و تنظیم اقتصاد و خروج اقتصاد کشور از رکود فعلی، وقت مهمترین دستگاه تصمیم گیری مالی کشور را صرف سیاست هایی می کند که سودی به حال کسی ندارد مگر کسانی که مستقیم با نشر اسکناس و ضرب سکه و تامین مواد اولیه آن در ارتباط هستند.
وی با اشاره به کارایی پول فعلی علی رغم وجود تورم اظهار داشت: در شرایط کنونی ارقام اسمی پول هنوز کارایی لازم را دارد و می توان حذف صفر از پول را به یک دهه بعد موکول کرد.
برخی دیگر از کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی بر لزوم اجرای این طرح صحه گذاشتند ولی زمان اجرای آن را عامل مهم در موفقیت آمیز بودن این طرح قلمداد کردند.
محمد باقر صدری ضمن تاکید بر عدم لزوم به حذف صفر از پول در شرایط فعلی اظهار داشت: پول ملی در حال حاضر کارایی برای خرید را دارد و لازم است قبل از اقدام به حذف صفر، تورم را در جامعه مهار کنیم.
وی افزود: حذف چهار صفر از پول نیاز به واحد خرد را در جامعه افزایش می دهد و در صورتی که بانک مرکزی می خواهد صفر از پول حذف کند سه صفر برای پول ایران کافی است.
در این رابطه غلامحسن تقی‌نتاج، مدیر‌عامل موسسه مالی و اعتباری مهر با بیان اینکه اجرایی شدن طرح حذف ۳ صفر از پول ملی منوط به مدیریت درست طرح و آماده‌سازی افکار عمومی در این زمینه است،
وی، تسهیل و کاهش هزینه مبادلات، آسان‌سازی محاسبات، آسان‌تر شدن حمل‌و‌نقل پول و نقدینگی در کشور و همچنین کاهش نرخ تورم در بلند‌مدت را از اثرات مثبت اجرایی شدن حذف صفر از پول ملی اعلام کرد.
نتاج با تاکید بر اینکه اجرای یک طرح همیشه در کنار مزیت‌ها، معایبی نیز به دنبال خواهد داشت، نخستین اقدام در راستای اجرای این طرح را برآورد هزینه‌ها اعلام کرد و افزود: حذف ۳ صفر از پول ملی در کوتاه‌مدت ممکن است که اثرات نامطلوبی برای کشور به‌دنبال داشته باشد که یکی از این اثرات جمع‌آوری و تعویض اسکناس‌های قدیمی و انتشار اسکناس‌های جدید است که منجر به صرف هزینه بالایی خواهد شد.
وی همچنین اتلاف وقت برای تعویض اسکناسها، بی‌نظمی در اطلاعات و امکان جعل اسکناس را از اثرات احتمالی اجرای حذف صفر در کوتاه مدت دانست که مدیریت درست و اتخاذ تدابیر در این راستا را راه‌حلی برای جلوگیری از این مشکلات احتمالی بیان کرد.
موضوع اصلی دیگری که باید به آن پرداخته شود نام جدید پول های تازه است. محمود بهمنی در نشست خبری سال ۹۰ ضمن اعلام خبر حذف چهار صفر در سال ۹۰ اظهار داشت: واحد خرد پول جدید دینار می شود که هر یک صد دینار یک ریال جدید خواهد بود.
وزیر اقتصاد و تنی چند از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس تبدیل شدن واحد خرد پول به دینار را رد کردند اما همگی انجام پروژه حذف صفر در سال جدید را قطعی اعلام کردند.
باید دید که چرا رییس بانک مرکزی واژه دینار را که واژه ای عربی است به عنوان پول خرد ملی برمی گزیند در حالی که ما واژه های همچون "تالانت"و "دریک" را در دل تاریخ خود داریم.
صدری نیز در این باره تصریح کرد: در پبشنهادی که تنی چند از اقتصاددانان به بانک مرکزی ارایه کردند واحد "دریک" که همان واحد دوره هخامنشی است و اصیل ترین پول ایران است پبشنهاد داده شد اما تمایل رییس بانک مرکزی به واحدهای عربی احتمال تبدیل شدن "دریک" به واحد پول ملی را کمرنگ می کند.
لازم بودن اجرای این طرح به قدری شفاف است که کارشناسان شبکه صدای آمریکا به دنبال اظهارنظر وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران درباره سیاست های اقتصادی دولت دهم مبنی بر حذف سه صفر از پول این کشور در سال ۹۰، در گفتگو با کارشناس اقتصادی خود به تحلیل این سیاست پرداخت.
کارشناس اقتصادی این شبکه با بیان اینکه «این دفعه ی اولی نیست که صحبت از حذف صفر از پول ایران می شود»، اذعان کرد: «اجرای این طرح می تواند تأثیر مثبتی در اقتصاد ایران بگذارد.»
این کارشناس در ادامه افزود: «مطالعات نشان می دهد که صفر کمتر به لحاظ روانی، می تواند تأثیر مثبتی هم بر مصرف کننده و هم برای سرمایه گذار داشته باشد.»
